Μόστρα

Η Μόστρα Μυκόνου  είναι ο χαρακτηριστικός μεζές του νησιού γιατί δημιουργείται από δυό προϊόντα που είναι τυπικοί γαστρονομικοί πρεσβευτές της Μυκόνου, από την κοπανιστή  και τα παξιμάδια.

Και τη μεν κοπανιστή, ενώ μέχρι λίγα χρόνια τη γνώριζαν μόνον οι ντόπιοι και την τιμούσαν ελάχιστοι -όσοι ψάχναν γιά κρυφούς γαστρονομικούς  θησαυρούς- προσφάτως τυποποιήθηκε και παράχθηκε με σύγχρονες πιστοποιημένες διαδικασίες στο Τυροκομείο Μυκόνου, παίρνοντας έτσι το διαβατήριο για να ταξιδέψει στις απαιτητικές αγορές της Αθήνας, αλλά τα παξιμάδια εξακολουθούν να διατηρούν την ταπεινότητα τους. Ταπεινότητα που δεν δικαιολογείται γιατί είναι αυτά, “οι διπυρήτες άρτοι” που επί αιώνες χόρταιναν όχι μόνον τους κατοίκους του νησιού, αλλά και τους στόλους που ταξίδευαν στο Αιγαίο πέλαγος που στη Μύκονο βρίσκαν τον καλύτερο προμηθευτή της γαλέτας. Χρησιμοποιώντας έτσι οι Μυκονιάτες τα δυό μοναδικά αγαθά που είχαν εν αφθονία, τον αέρα και τα φρύγανα, μετέτρεπαν το στάρι σε αλεύρι με τους ανεμόμυλους και το αλεύρι σε διπυρήτη άρτο (παξιμάδια) στους ξυλόφουρνους του νησιού.

Η  παρασκευή της μόστρας είναι απλή γιατί χρειάζεται ελάχιστο χρόνο και υλικά μόνο ένα  μεγάλο παξιμάδι -κατά προτίμηση κριθαρένιο-, μια κουταλιά της σούπας κοπανιστή, μια μεγάλη καλογινομένη  ντομάτα και μια κουταλιά σούπας ελαιόλαδο, προαιρετικά ρίγανη, κάπαρη και ελιές.

Στην εκτέλεση της συνταγής το μόνο που πρέπει να προσέξουμε είναι το σωστό βρέξιμο του παξιμαδιού. Γιατί αν βραχεί λιγότερο θα είναι σκληρό στο μάσημα, ενώ αν παραβραχεί θα μαλακώσει πολύ και θα χάσει την απαραίτητη αδρότητά του και τραγανότητά του. Αφού στραγγίσει το παξιμάδι το αλείφουμε με την κοπανιστή. Κατόπιν κόβουμε την ντομάτα – σε φέτες ή σε μικρά κυβάκια – και την βάζουμε πάνω από την κοπανιστή και από πάνω ρίχνουμε το ελαιόλαδο, τη ρίγανη και την κάπαρη.

Το αποτέλεσμα είναι η πικάντικη γεύση της κοπανιστής -όσο πιό παλιά είναι η κοπανιστή τόσο πιο έντονη θα είναι η πιπεράδα- να εξισορροπείται από την γλυκύτητα της ντομάτας και να δημιουργεί έναν συναρπαστικό συνδυασμό.